Nghe hơi lạ nhưng đúng là cách gọi của ngày xưa về từng số nhà của Hà nội, như xóm 147, xóm 145… Trong mỗi xóm lại có nhiều hộ sống cùng nhau, tuy thiếu thốn nhưng vô cùng thân thương.
Xin cảm ơn các bạn thật nhiều, mấy hôm nay đọc được các bài của các bạn viết về Hà Nội xưa, đặc biệt là bài của bạn Thanh Bình, tôi vô cùng xúc động và kí ức về Hà Nội yêu dấu của ngày xưa cứ hiện về trong tôi vì ký ức của các bạn cũng chính là của tôi, thế hệ 7X như các bạn.
Lâu nay mải mê, bận bịu với công việc, với lo toan của cuộc sống, dẫu rằng nhiều khi thấy cuộc sống sung túc hơn thời bao cấp nhưng tôi vẫn luôn thấy thiếu một cái gì đó, cho đến khi đọc bài của các bạn, tôi mới thấy cái mình thấy thiếu, đó là Hà Nội ngày xưa….
Hà Nội xưa
Tôi sinh ra trong những ngày Hà Nội đang hứng chịu những loạt bom đạn ác liệt nhất của 12 ngày đêm, mẹ tôi kể rằng bố tôi phải đèo mẹ đang mang bầu lúc sắp sinh trên chiếc xe đạp cà tàng từ nhà ông bà ngoại ở phố Mai Hắc Đế lên tận Thái Nguyên sơ tán để sinh tôi, một chuyện mà bây giờ nghe không tin nổi. Thế rồi lúc 11 tháng thì tôi về Hà Nội sống cùng ông bà ngoại để bố mẹ công tác và từ đó Hà Nội gắn bó với tôi cho đến tận bây giờ.
Cho đến giờ tôi vẫn nhớ da diết tiếng leng keng quen thuộc của tàu điện mà mỗi ngày nghỉ bố tôi lại cho đi thỏa thuê cứ từ chợ Mơ lên chợ Bưởi rồi quay về. Mỗi khi hè đến khi được nghỉ chúng tôi rất hay nhảy tàu điện từ Mai Hắc Đế lên Bờ Hồ rồi về. Buổi sáng, học sinh từ cấp 2 trở xuống tập thể dục theo hướng dẫn của anh chị phụ trách khu phố, thỉnh thoảng tổ chức khen thưởng là những tấm vé đi xem phim ở rạp Kim Đồng hoặc Cung thiếu nhi bằng tàu điện.
Tôi vẫn nhớ các bộ phim “ Công chúa Alabenla”, “ Maica, cô bé từ trên trời rơi xuống”, “ Cảnh sát và những người hành tinh khác” luôn hút hồn bọn trẻ chúng tôi.
Trung thu cũng là một dip đáng nhớ. Trước Trung thu, chúng tôi thường chuẩn bị những hạt bưởi đem phơi khô để tối trung thu sẽ xâu vào dây đồng để đốt. Những dịp nào đúng ngày bố mẹ lĩnh lương được mua khẩu súng K54 đạn nhựa thì còn gì bằng, tôi luôn đem bên mình rất hãnh diện. Tối đến dưới ánh trăng, chúng tôi cũng tổ chức cho mình những trò chơi không thể nào quên, đèn ông sao tự làm méo mó nhưng vẫn đẹp, đốt hạt bưởi, đốt lò tự tạo bằng ống bơ sữa bò, cuối buổi được chia 1/8 cái bánh dẻo, ăn dè từng tí một. Hồi đó đi học nhàn hơn bây giờ rất nhiều, cứ đi về là quăng sách vở rồi xuống đường chơi, bọn trẻ con thường chơi theo dãy phố, bọn con trai chúng tôi thì tôn một anh lớn nhất, khỏe nhất làm chùm phố, đầu têu các trò chơi. Buổi trưa thường trốn người lớn xuống đường chơi, hết đánh khăng, bổ cù, lắc vòng thì lại đến đi hái bàng ăn.
Tầu điện với tiếng leng keng còn trong ký ức của nhiều người
Ngày đó phố tôi ở trưa hè rất vắng, đâu có đông như bây giờ, có khi 15 phút mới lại có chiếc xe đạp đi qua, thậm chí một số phố gần đấy vẫn để đu quay dưới lòng đường cho trẻ con chơi. Buổi tối, chúng tôi lại tụ tập chơi trốn tìm, chạy sô vê, cưỡi ngựa hay ra Bà Triệu bắt ve. Hôm nào có phim nhưng lại mất điện là cả lũ lại đi tìm nhà nào có vô tuyến để xem nhờ, mà nhớ nhất là hồi đó chúng tôi chờ đợi từng tập phim “Trên từng cây số” rồi “Hồ sơ thần chết” chiếu vào tối thứ tư và tối chủ nhật để xem. Mãi sau cả nhà ông bà tôi mới tậu được chiếc tivi Denon có bốn chân thì cả nhà cứ ăn cơm xong lại quây quần trước màn hình, cậu tôi thi suốt buổi kè kè bên cạnh cái sup von tơ để chỉnh vì điện rất yếu lại hay mất.
Nhưng Tết vẫn là khoảng thời gian tuyệt vời nhất trong năm, nhất là với lũ trẻ con chúng tôi dường như kéo dài từ 1 tháng trước đó. Trước tết 1-2 tuần vài anh lớn nhất phố lại rủ nhau vào Bình Đà mua pháo về đốt. Trước tết vài ngày, mọi người chuẩn bị gạo, thịt phân phối, lá dong để gói bánh trưng, rất là vui. Vì mỗi xóm chỉ có một cái bếp công cộng nên phải phân theo ngày để từng nhà nấu. Bọn trẻ con chúng tôi vô cùng háo hức khi được cho trông nồi bánh trưng, thỉnh thoảng dúi củ khoai tây vào bếp nướng ăn, ngon làm sao!
Nhớ quá Hà Nội ngày xưa!..
Đỗ Trung Dũng, 24/9/2010
|