Phố Thuốc Bắc dài 328m (từ phố Hàng Mã đến phố Hàng Bồ, cắt ngang qua hai ngã tư với các phố Lò Rèn- Hàng Cá và Hàng Vải- Lãn Ông), thuộc phường Hàng Bồ, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Phần lớn phố này nguyên là đất thôn Đông Thành thuộc Tổng Tiền Túc (sau đổi là tổng Thuận Mỹ)) huyện Thọ Xương cũ. Đoạn cuối phố chỗ giáp phố Hàng Bồ thuộc thôn Nhân Nội, cùng tổng.

Phố Thuốc bắc hiện nay gồm nhiều phố nhỏ từ xưa hợp thành: phố Hàng Khóa, phố Hàng Sắt, phố Hàng Áo cũ, phố Hàng Thuốc Bắc, phố Hàng Vải thâm, phố Hàng Bút.

- Đoạn đầu, chỗ giáp phố Hàng Mã là phố Hàng Khoá, ở đây có những nhà bán các loại khoá do thợ rèn làm ra (khoá sắt) hoặc do thợ đồng làng Phùng Khoang (Hải Hưng) đúc nên. Tới thời Pháp thuộc, trên thị trường có các loại sắt tròn, sắt ống, sắt lá..., thì những nhà bán khóa chuyển sang buôn sắt, do đó phố Hàng Khoá lại có tên là phố Hàng Sắt.

- Nối với phố Hàng Sắt là phố Hàng Áo cũ, buôn và bán những quần áo cũ đã dùng rồi và chăn màn may sẵn. Quần áo dùng rồi được may bằng the lụa của các nhà đại gia may trong dịp hiếu hỷ cho khách dự lễ mặc, xong việc họ đem bán đi. Ngoài ra ở đây còn bán quần áo sân khấu tuồng chèo, khăn chầu áo ngự cho những người hầu đồng.

- Nối với Hàng Áo cũ, đoạn từ ngã tư Hàng Vải đến ngã ba Hàng Bút là phố Hàng Thuốc Bắc, phần lớn hàng ở đây bán là thuốc sống, chưa bào chế. Cửa hàng bày bán rất đơn giản: những thúng mẹt đựng các vị thuốc sống bày ngay xuống mặt đất từ trong nhà ra đến ngưỡng cửa; thuốc để nguyên cả cành, cả rễ chưa cắt, củ chưa thái, những gói giấy bọc những hạt nhỏ. Người đi qua quãng phố này thường ngửi thấy mùi các vị thuốc bắc bốc ra thơm lừng.

- Nối tiếp phố Hàng Thuốc Bắc đến ngã ba hàng Phèn là phố Hàng Vải, được gọi rõ hơn là Hàng Vải Thâm (để phân biệt với Hàng Vải Nâu tức là phố Hàng Vải bây giờ), ở đây bán các loại vải tấm, khổ rộng khoảng 2 gang tay, là sản phẩm của các khung dệt thủ công phần lớn ở vùng Bưởi.

- Đoạn cuối phố là phố Hàng Bút, nơi đây bán các loại bút lông và văn phòng phẩm thời xưa: nghiên, mực, giấy... nghiên do vùng núi Sơn Tây mang tới, mực nhập từ Trung Quốc hoặc do làng Kiêu Kỵ sản xuất, giấy do vùng Bưởi làm ra.

Thời Pháp thuộc, chính quyền thành phố đã gộp bốn năm đoạn phố đều rất ngắn này thành một phố thẳng dài, đặt tên là phố Hàng Thuốc Bắc. Sau hòa bình, chính quyền cách mạng gọi gọn lại là phố Thuốc Bắc, tên đó được giữ cho đến ngày nay.

Phố Thuốc Bắc ngày xưa chỉ buôn bán hàng nội hóa, thủ công nên những chủ cửa hàng trong phố ít người là tư sản lớn; nhà ở của họ vẫn chỉ là những ngôi nhà cổ của gia đình buôn bán nhỏ, không có mấy sự thay đổi. Tuy nhiên cũng có những người giàu có ở các phố khác mua được nhà đất ở đây, xây dựng lại thành nhà mới có gác cao, hiện đại hơn để mở những cửa hàng lớn.

Ngày nay, Phố Thuốc Bắc vẫn là con phố buôn bán rất sầm uất với đủ các loại mặt hàng, đặc biệt là các loại khóa, một số vật liệu kiến thiết bằng sắt, kẽm, chì...

Hiện nay, kiến trúc các ngôi nhà trên phố vừa mang phong cách hiện đại, vừa mang phong cách truyền thống. Một loạt các ngôi nhà từ phố 65 đến 77, mang phong cách phương tây rất đẹp, chỉ còn ngôi nhà số 71 giữ phong cách truyền thống.

Biên tập 36phophuong.vn