Theo (VietNamNet) - Ngày 30/11/2005

  Thành phố Toulouse (Pháp), thủ đô Bruxelles (bỈ) và Uỷ ban Châu Âu đã đồng tài trợ một dự án mang tên "Hà Nội 2010 - Di sản và đặc trưng văn hoá", trong đó đặc biệt tập trung vào việc bảo tồn tôn tạo các ngôi nhà cổ có giá trị và đang xuống cấp nghiêm trọng tại khu Phố cổ Hà Nội.

Những ngôi nhà cổ được dự án này chọn tôn tạo gồm: nhà 47 và số 51- Hàng Bạc; nhà số 77 và số 70 - Mã Mây và nhà số 13 Hàng Đường.

Đặc biệt, trong danh mục cải tạo lần này có những công việc nghe khá mới mẻ - cho đến thời điểm này - đối với hành trình bảo tồn Phố cổ HN: Bảo tồn (thí điểm) tuyến phố Tạ Hiện và Cải tạo thí điểm ô phố cổ giới hạn bởi các tuyến phố: Lương Ngọc Quyến - Tạ Hiện - Hàng Bạc - Mã Mây.

  Phố cổ HN được Bộ VHTT xếp hạng Di tích lịch sử quốc gia ngày 05/4/2004. Từ đó đến nay, thành phố Hà Nội đang tích cực triển khai kế hoạch bảo tồn tôn tạo theo lộ trình Di sản thế giới được. Bà Nguyễn Ngọc Quỳnh, Phó Ban thường trực-BQL Phố cổ HN cho biết: "Hồ sơ đề cử UNESCO công nhận Phố cổ HN là Di sản thế giới đang được xúc tiến xây dựng, cùng với Thành Cổ, khu phố Pháp, quảng trường Ba Đình, cầu Long Biên và làng cổ..."

Có khoảng 15.270 hộ sinh sống trong diện tích trên dưới 100 ha của khu phố cổ HN, với khoảng 66.000 người. Theo khảo sát của BQL Phố cổ HN, trong số các ngôi nhà có giá trị thì có tới 80% là các nhà hư hỏng đòi hỏi phải tu bổ, sửa chữa ngay. Đa số các ngôi nhà kiêm cửa hàng này là nhà thấp tầng (2-4 tầng), được xây dựng đã lâu. Sự mâu thuẫn giữa việc phải bảo tồn các kiến trúc và giá trị cổ với nhu cầu ở và tiện nghi là một bài toán quá khó, chỉ có thể giải quyết bằng việc bảo tồn tôn tạo đi đôi với việc nâng cao điều kiện sống cho người dân. Đây là việc làm có vai trò quyết định, là kinh nghiệm quý giá từ nhiều nước có di tích cổ ở khu trung tâm thành phố, và ở trong nước là trường hợp Huế, Hội An.

Hơn 10 năm nay, chúng ta đã có 3 ngôi nhà cổ được tôn tạo cũng với sự tài trợ của TP Toulouse, Pháp. Đó là nhà 38 Hàng Đào, 55 Hàng Bạc và 87 Mã Mây. Ngoài ra, hầu như hoạt động bảo tồn của chúng ta giậm chân tại chỗ. Tại hội thảo sáng nay, một nhà nghiên cứu đã hóm hỉnh đưa ra một con tính: "Với tốc độ bình quân 3 năm một nhà như vậy, thì đến năm 4444 (sau 2439) năm nữa, chúng ta mới có thể bảo tồn hết 816 căn nhà có giá trị cần được bảo tồn tôn tạo theo Quyết định của UBND TP Hà Nội".

Đến nay sắp đến: Ngày 30/11/2010

Hơn 10 năm (tính tại thời điểm năm 2005) cộng thêm khoảng năm năm nữa ( tính đến thời điểm năm 2010), chúng ta vẫn có 3 ngôi nhà cổ được tôn tạo cũng với sự tài trợ của TP Toulouse, Pháp. Đó là nhà 38 Hàng Đào ( Đình Đồng Lạc), 51 Hàng Bạc và 87 Mã Mây và đã thêm được nhà 28 Hàng Buồm( Đền Quán Đế), đến nay sắp triển khai dự án cải tạo mặt đứng một đoạn phố Tạ Hiện. Như vậy hoạt động bảo tồn của chúng ta vẫn có thể nói giậm chân tại chỗ ?

Chúng Ta hãy thử chiêm ngưỡng những thành quả hiếm hoi của những dự án biến thành hiện thực:

1.     Nhà 38 Hàng Đào ( Đình Đồng Lạc)

2.     Nhà 51 Hàng Bạc

3.     Nhà 87 Mã Mây

4.     Nhà 28 Hàng Buồm( Đền Quán Đế)

Nguyễn Hà Nội