Greg Girard, nhiếp ảnh gia nổi tiếng người Canada gần đây đã được mời tới Hà Nội để thực hiện một bộ ảnh về thành phố 1.000 năm tuổi cho ấn phẩm kỷ niệm của tạp chí nghệ thuật Magenta, Canada.

Các bức ảnh của Greg Girard cũng sẽ được trưng bày tại Hanoi Studio Gallery vào cuối tháng này và được triển lãm tại các gallery ở Canada của nhiếp ảnh gia này cũng như tại gallery Clark & Faria ở Toronto và Monte Clark ở Vancouver vào 2011.

Dự án chụp ảnh Thăng Long - Hà Nội 1.000 năm được Greg thực hiện với nhiều ý tưởng, xuất phát từ những hiểu biết sâu sắc về thành phố này. Trong một cuộc trả lời phỏng vấn gần đây với phụ trách tạp chí Magenta Online Bill Clarke, Greg Girard đã nói về quá trình thực hiện bộ ảnh.

Ý tưởng chụp ảnh Hà Nội xuất phát từ đâu và những suy nghĩ đầu tiên của ông về việc này như thế nào?

GG: Lời mời xuất phát từ một câu hỏi dường như khá ngây thơ trong một bữa ăn trưa ở Hà Nội vào năm ngoái. Đại sứ Canada tại Việt Nam Deanna Horton, người chủ trì bữa tiệc đã giới thiệu tôi với một người từng được xem bộ ảnh Phantom Shanghai của tôi.

"Tại sao anh không thực hiện một cuốn sách về Hà Nội", người đàn ông này bày tỏ mong muốn Hà Nội có một thứ gì đó tương tự. Và rằng, 2010 là đại lễ 1.000 năm của thành phố này nên đó sẽ là một thời gian rất thích hợp.

Lúc đó, tôi đã từ chối lịch sự với gợi ý phi hiện thực, quá ít thời gian và lấy tiền từ đâu ra.

Ngay sau đó, tôi lại được mời gặp quý ông đó, một doanh nhân được đào tạo tại Mỹ, sinh ra ở Hà Nội. Ông bày tỏ hy vọng tôi sẽ cân nhắc nghiêm túc ý tưởng trên và hỏi cần những gì để khởi động một dự án như vậy.

Tôi đã suy nghĩ và đồng ý rằng ngoài số tiền mà ông bỏ ra để chụp ảnh và làm một cuốn sách ảnh, sẽ có thêm một cuốn sách cho mọi người trên thế giới. Nói một cách khác, đó không phải là dự án hão huyền nhưng cần phải có một nơi phát hành và đưa ra công chúng theo kênh thông thường. Và may mắn là, Magenta đồng ý tham gia dự án.

Trước đây, ông đã tới Hà Nội bao giờ chưa?

Tôi tới Hà Nội lần đầu tiên năm 1991, khi đó thành phố này chỉ mới có 3 khách sạn nhận khách nước ngoài và trên đường hầu như không có ôtô. Cảm giác đang ở một nơi bị đóng băng đúng lúc về mặt kiến trúc - đầu thế kỷ 20, đặc biệt mạnh...Tôi đã vài lần quay lại Hà Nội nhưng chắc chắn là tôi không dám nói tôi "hiểu" thành phố này.

Do đây là công việc được thuê làm, như vậy, ông có được tự do chụp bất cứ thứ gì mình muốn không? Làm thế nào ông tới được các địa điểm?

Không có giới hạn nào trong chụp ảnh. Nếu có bất cứ thứ gì tôi rút được từ hiểu biết về thành phố của người tài trợ cũng như từ ký ức lớn lên tại đây của ông ấy, thì nó tạo cho tôi ý tưởng và giúp tìm kiếm địa điểm.

Tôi cũng thuê một trợ lý người địa phương, đang làm việc cho một hãng thông tấn nước ngoài, để giúp tôi tới các ngôi nhà, cửa hiệu và vô số nóc nhà. Do đó, bộ ảnh là sự kết hợp giữa những nghiên cứu của riêng tôi cùng những lần lang thang không kế hoạch để tìm kiếm các địa điểm, gõ cửa từng nhà trong một số trường hợp.

Trong suốt nhiều tuần ở Hà Nội, tôi đã gặp gỡ nhiều người và hỏi họ về "Hà Nội của họ". Đó là sự ngạc nhiên đầy thú vị và thích hợp để tìm hiểu vì sao mọi người có những con đường, tòa nhà ưa thích nằm ẩn trong các góc của thành phố. Người dân Hà Nội rất lãng mạn theo cách ấy.

Hà Nội là thủ phủ của Đông Dương trong hầu hết những năm đầu của thế kỷ 20, vì vậy nó có di sản kiến trúc đặc biệt, pha trộn giữa phong cách Pháp và Việt. Liệu đó có phải là thứ ông muốn ghi lại, hay ông tìm kiếm một Hà Nội theo cách ông nhìn Thượng Hải - một thành phố phát triển nhanh?

Hà Nội là một nơi hiếm có ở châu Á vì lẽ thành phố này đang thay đổi và hiện đại hóa nhưng dường như vẫn không mất đi quy hoạch ban đầu của nó. Những ngôi nhà cũ kỹ đã biến mất song trong một số trường hợp, một ngôi nhà mới cũng nhỏ, cũng chật lại mọc lên thay thế. Điều này đặc biệt đúng ở khu Phố Cổ. Đó chính là những gì tôi muốn thể hiện. Tuy nhiên, ngoài những ngôi nhà, thứ tôi muốn chụp nhất đó là dáng vẻ hiện đại trông như thế nào.

Ông có thích một khu vực đặc biệt nào của thành phố hay một khía cạnh đặc biệt nào của đời sống ở Hà Nội không?

Tôi lang thang khắp thành phố cả ngày lẫn đêm, tôi đi bộ hoặc ngồi sau xe máy. Cũng như những gì tôi thích về dáng vẻ thành phố thì hình ảnh những đôi yêu nhau ở Hà Nội chia sẻ những khoảnh khắc riêng tư ở nơi công cộng (bên hồ hay trong quán cafe) cũng khiến tôi xúc động.

• Hoài Linh (Theo Magenta)